Mijn status is positief

Inleiding

Mijn status is positief! Een erg pakkende titel voor een erg pakkend boek. Het boek drukt je op een erg directe manier met je neus op de feiten door een afwisseling van pakkende getuigenissen en het verhaal van Hope, een kind van amper een jaar oud dat aan de dood wist te ontsnappen.

Het boek werd geschreven door Annemie Struyf en de sprekende foto’s werden genomen door Lieve Blancquaert. Op de flap van het boek staat een uitgebreide omschrijving van hen. Zelf ben ik hier geen fan van maar na het lezen van het boek begrijp ik het nut van de omschrijvingen. Het is een emotioneel en ontroerend boek dat de lezers een blik gunt op een pakkende periode in het leven van Annemie en Lieve. Het is daarom belangrijk om te weten wie deze sterke vrouwen zijn. Hieronder een beschrijving die ik in het boek terugvond.

Annemie Struyf is een journaliste, schrijfster en tv-maker. Na een wetenschappelijk-pedagogische loopbaan debuteerde zij in 1996 met ‘Het kleine sterven’. Daarna startte zij een journalistieke carrière, eerst bij Humo, daarna bij weekend Knack. In 2002 won zij de Dexia Persprijs. Samen met Lieve Blancquaert publiceerde zij de bestsellers ‘A la limite’, ‘Verhalen over leven, liefde en dood’ (2002) en ‘Insjallah, mevrouw’. ‘Ontmoetingen (z)onder de boerka’ (2004) die maandenlang de boekentoptien beheersten. Via Woestijnvis kwam zij in 2003 terecht in de tv-wereld, eerst als ‘Meisje van veertig’ in De laatste show, daarna als vliegende reporter in Man bijt hond.

Lieve Blancquaert is fotografe, achter de lens en op de televisie. In 1985 startte zij haar carrière als freelance fotografe bij diverse bladen en kranten. Intussen behoort zij al jaren tot de top van de persfotografen. Haar beelden sieren tal van boeken en fotocampagnes in binnen- en buitenland. De tentoonstellingen op haar naam waren steevast spraakmakend. Samen met Annemie Struyf publiceerde ze de bestsellers ‘A la limite’ en ‘Insjallah, mevrouw’, en speelde zij ‘Meisje van veertig’ in De laatste show. Voor het tv-programma ‘Zomer 2005’ maakte zij dagelijks een veelbekeken foto-reportagerubriek.

De vraag die ik me in het begin van het boek en ook van deze post afvroeg was: “Wat is aids en welke impact heeft dit op mensen?” Op het tweede deel kreeg ik een uitgebreid antwoord door het boek te lezen. Het eerste deel vereiste enig opzoekwerk. In de uitleg rond aids zal ik regelmatig voorbeelden uit het boek aanhalen om op deze manier een mooi verweven antwoord te verkrijgen op de gestelde vraag.

Wat is aids?

Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen HIV en aids. HIV staat voor ‘Human Immunodeficiency Virus. Dit virus veroorzaakt bij mensen een verstoring van het immuunsysteem. HIV is tevens de veroorzaker van aids. Iemand die drager is van HIV noemt men tegenwoordig seropositief.

AIDS is de latere fase van een HIV-infectie, wanneer het lichaam niet langer het vermogen heeft om infecties adequaat te bestrijden. HIV veroorzaakt AIDS doordat het structureel en onophoudelijk de witte bloedcellen die het immuunsysteem aansturen in het geval van een infectie aanvalt en vernietigt. Zodra het aantal gezakt is tot een bepaald niveau, wordt van een besmet persoon gezegd dat hij AIDS heeft.

Aids staat voor Acquired Immune Deficiency Syndrome. Letterlijk betekent dit: verworven immuundeficiëntie syndroom. Het is het duidelijkst als we deze woorden elk apart toelichten.

- Verworven: aids is geen erfelijke ziekte. Je kan het oplopen of ‘verwerven’. Indien een baby met aids wordt geboren is dit niet erfelijk maar heeft ze de ziekte ‘verworven’ in de baarmoeder of tijdens de geboorte. In dit geval was de moeder van het kind seropositief.

- Immuundeficiëntie: zie uitleg hierboven

- Syndroom: een syndroom is een geheel van ziektebeelden en symptomen die in combinatie voorkomen. Hoewel aids één oorzaak heeft, kan het op verschillende manieren tot uiting komen (zie symptomen).

fragment(en):

Hoofdstuk 1; p.13

Op de luchthaven van Nairobi staat Achieng ons op te wachten. Een klein, tenger vrouwtje in een grijze winterjas. Het is middernacht op de evenaar, dertig graden Celsius, en zij rilt van de kou. Met haar vlak hand veegt ze de zweetdruppels van har voorhoofd en glimlacht verontschuldigend. “Malaria”, mompelt ze, “en ik hoop dat het niet erger is. Ik breng jullie nog even naar het hotel, daarna ga ik meteen terug naar huis, mijn bed in. Hopelijk vinden jullie dat niet erg?”

“geen probleem”, verzekeren we haar, en we vragen ons af of aids al bij onze eerste ontmoeting in het spel is. Het zou kunnen, want we weten dat Achieng sinds 1996 seropositief is en onlangs met aidsremmers is gestart.

 

Waar komt aids vandaan?

Eind jaren ’70, begin jaren 80 krijgt de VSA te maken met een onbekende ziekte. De ziekte was onbekend en trad voornamelijk op bij homoseksuele mannen. Men sprak over GRID (Gay-Related Immuno Deficiency). Later bleek dat ook gebruikers van verdovende middelen en mensen met hemofilie de ziekte konden krijgen. GRID werd omgedoopt tot aids.

Onderzoek bleek uit dat de ziekte te maken had met het afweersysteem. Mensen met aids kregen hierdoor infecties die “gezonde mensen” niet krijgen, maar die zich kunnen ontwikkelen bij een verzwakte afweer. Longontstekingen was een frequente infectie. Ook bleek dat infecties die “gezonde mensen” meestal doorstaan, dodelijk kunnen zijn voor personen die getroffen waren door deze onbekende ziekte.

Volgens de onderzoeker Jaap Goudsmit, komt het virus oorspronkelijk voor bij apen. Het virus kwam bij de mens terecht door toegenomen contact tussen mensen en apen (jacht, handel, kolonisatie van Afrika, ...). HIV is een virus en heeft dus gastheren nodig. Het virus stapte van de ene gastheer (de aap) over naar een andere gastheer, de mens, en evolueerde verder.

fragment(en):

Hoofdstuk 13; p.148

Als kind leefde ik in een waas van onzekerheid. Ook toen ik rond mijn tiende jaar longproblemen kreeg, besloten mijn ouders te zwijgen. ‘Hij is nog vel te klein’, redeneerde, zij. ’Hij kan dat nog niet bevatten’. Vanaf de middelbare school ging het snel bergaf met mij. Ik had steeds minder weerstand en was voortdurend ziek. Al snel werd mijn schoolritme heel onregelmatig – 3 dagen school, 2 dagen thuis, twee dagen school, 3 dagen thuis -, tot ik rond kerstmis forfait moest geven.

 

Wat zijn de symptomen?
Veel mensen met HIV weten niet dat ze besmet zijn, aangezien het lang kan duren voor iemand klachten krijgt na besmetting met HIV. Het kan zijn dat iemand pas na twee jaar klachten krijgt maar het kan soms ook langer dan tien jaar duren. Dat verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen ontwikkelen geen symptomen nadat ze besmet zijn met HIV. Tachtig tot negentig procent van de mensen die met HIV worden geïnfecteerd, krijgen na 2 – 4 weken te maken met een zogenaamde “conversiegriep”. Dat zijn griepachtige verschijnselen en klachten binnen enkele dagen tot weken na blootstelling aan het virus. Ze klagen onder andere over koorts, nachtzweten, huiduitslag, hoofdpijn, vermoeidheid, plotseling gewichtsverlies, misselijkheid, overgeven en vergrote, gezwollen lymfeklieren in de hals. Na deze conversiegriep verdwijnen de symptomen soms jaren. De persoon is kwestie is wel besmettelijk en kan het virus doorgeven aan anderen.

De meest voorkomende infecties, gepaard met aids zijn:

- Longontsteking: piepende ademhaling
- Toxoplasmose: een infectie veroorzaakt door een parasiet. Koorts, ooginfecties, huiduitslag, ... zijn symptomen.
- Candidiasis: schimmelinfectie van mond, keel, huid, nagels of vagina.
- Cytomegalovirus: symptomen zijn oogaandoeningen, aantasting van de longen, darmen en hersenen.
- Herpes: blaasjes of zweertjes rond de geslachtsdelen zijn de voornaamste symptomen.
- Mycobacterium-avium-complex: symptomen zijn gezwollen klieren, koorts, nachtelijk zweten, vermoeidheid, ...
- Varicella-zoster-virus(gordelroos): vlekken, pijnlijke huiduitslag en blaasjesvorming in het voornaamst.
- Tuberculose: Voorkomende symptomen zijn aanhoudende hoest, pijn op de borst, bloed in opgehoest slijm, gewichtsverlies, ...
- Salmonella-infectie: voedselvergiftiging waarvan lichte koorts, braken en ernstige diarree de symptomen zijn.

Bij besmetting met HIV verhoogt de kans op deze infecties drastisch en kan je zonder een goede behandeling aan deze infecties sterven.

fragment(en):

Hoofdstuk 2; p. 27

“In 2002 werd ik ziek en heb ik mij laten testen. ’Aids’ luidde de uitslag, maar dat durf ik niemand te vertellen, zelfs mijn moeder niet. Ik zeg haar wel dat ik ziek ben, maar niet welke ziekte ik onder de leden heb. De dokter zegt dat ik wellicht al lang geleden – misschien al tijdens mijn erste huwelijk – besmet ben geraakt, maar daar begrijp ik niets van. Ik ben pas twee jaar geleden ziek geworden. Hoe kan dat nu?”

Hoofdstuk 6; p.72

“In 1999 ontdekte ik een vreemde huiduitslag en liet ik mij testen op HIV. Toen ik hoorde dat ik seropositief was, stortte mijn wereld in.”

Hoe krijg je HIV?

- Vaginale geslachtsgemeenschap: hiv kan door besmet sperma via de baarmoederhals of het slijmvlies van de vagina in het bloed terechtkomen. Andersom kan hiv uit vaginaal vocht of menstruatiebloed binnendringen via het slijmvlies van de penis.

- Anale geslachtgemeenschap: de wanden van de aars en endeldarm zijn erg kwetsbaar en scheuren gemakkelijk. Via de wondjes kan HIV in de bloedbaan terechtkomen. HIV uit besmet bloed en anaal vocht kan via het slijmvlies van de penis binnendringen.

- Orale seks: bij wondjes, zweertjes, ... rond de mond, de geslachtorganen en anus kan er een risico zijn op besmetting.

- Druggebruikers: bij het doorgeven van spuitmateriaal.

- Gezondheidsmedewerkers en personeel van veiligheids- en reinigingsdiensten kunnen besmet raken door besmette naalden, prikverwondingen, enz.

- Bloedtransfusies: Door gebruik van besmet bloed kan de besmetting worden doorgegeven aan de patiënt.

- Zwangerschap: via de moederkoek, tijdens de laatste weken van de zwangerschap en de bevalling kan het kind besmet raken. Bij een behandeling met antiretrovirale middelen zakt de kans tot 1 à 2% op overdracht. Ook via borstvoeding kan het kind besmet worden.

 fragment(en):

Hoofdstuk 6; p. 66

‘De slijmziekte’ noemen we het. Je slijm is aangetast en je verliest lichaamsvochten. Je hoest en dan sterf je’. Zo gaat het altijd

Hoofdstuk 13; p.147

In het begin van de jaren werd donorbloed nog niet gecontroleerd op HIV zodat er ook besmet bloed in omloop kwam. Op die manier raakten er in België een honderdtal mensen met HIV besmet. Ook ik had prijs. Wanneer het precies is gebeurd? Dat weet ik niet. Waarschijnlijk was ik 3 jaar oud.

Hoofdstuk 2; p.30

“In 1994 ontdekte ik zwarte plekken op mijn lichaam. Gelukkig had ik er geen in mijn gezicht. Pas in 2000 heb ik me laten testen, en ja, mijn status was positief. Ik weet perfect wanneer ik het virus heb opgelopen: die ene keer toen ik een vriendje had, die ene nacht dat ik het bed met iemand heb gedeeld. We hadden gedronken en gingen naar mijn huis. Die nacht is me fataal geworden.”

Hoe bescherm ik mezelf tegen HIV?

- Gebruik een latex condoom tijdens het vrijen.

- Probeer het gezamenlijk gebruik van persoonlijke hygiënische voorwerpen (scheermesjes, tandenborstel, ...) ten alle tijden te vermijden.

- Vermijd occasionele en wisselende seksuele partners, alsook seksuele contacten met partners waarvan je niets weet of die behoren tot de risicogroepen.

- Gebruik geen seksuele hulpmiddelen die het virus gemakkelijk kunnen overbrengen.

- Vermijd contact met bloed, sperma, urine of ontlasting!

Fragment(en):
Hoofdstuk 6, p. 66

“Heel lief vraag je hem dan om alstublieft een condoom te gebruiken, maar meestal weigert hij. En als je protesteert, vallen er rake klappen. Vaak wil hij dat je zijn penis in je mond neemt. Dat is ontzettend vies, want geen enkele man wast zich. En terwijl je met hem bezig bent, weet je gewoon dat je de vreselijkste infecties oploopt.”

Indien je toch besmet bent met het virus kan je nog steeds gebruik maken van aidsremmers. Onderstaande link verschaft je hier meer informatie over.

http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=2O1KM1AM £Fragment(en):

Hoofdstuk 13, p. 151

“De laatste twee jaar is mijn gezondheid spectaculair verbeterd dankzij een nieuwe generatie aidsremmers, waar ik onverwacht goed op reageer. Ook mijn dokter kan zijn ogen niet geloven als hij mijn nieuwe bloedstalen ziet. Als het deze blijft uitgaan, heb ik nog vele gezonde jaren in het verschiet. Daarom durf ik nu ook te dromen van een vrouw, een relatie, een gezin en kinderen

HIV in Afrika en België

Hieronder zie je een cartogram en een kaart die voor zich spreken.



Wereldwijde besmetting met het HIV-virus.



percentage van bevolking besmet met HIV



Het is moeilijk om een beeld te schetsen van de “aidsbeleving” in Afrika. Daarom heb ik ervoor gekozen om het te schetsen met enkel fragmenten uit het boek.

Fragment(en):

Hoofdstuk 3, p. 39

“Mijn ouders hebben me altijd als een last beschouwd. Nochtans heb ik mijn best gedaan mij nuttig te maken, al ben ik er nooit in geslaagd om werk te vinden. De voortdurende druk om voor mijn nege jongere broers en zussen te zorgen, was op de duur zo zwaar dat de misdaad mijn enige uitweg werd. O ja, ik heb vreselijke dingen gedaan. Te erg om uit te spreken. En de risico’s die ik op seksueel vlak gelopen heb? Daar durf ik zelfs niet bij stil te staan.

Hoofdstuk 5, p. 62

“En de ultieme straf? Zelf het condoom scheuren zodat we hem de ziekte makkelijker kunnen doorgeven!”

Hoofdstuk 5, p. 62

Glimlachend schuift ze me een bierviltje toe en samen maken we de rekensom:
- 10 mannen per dag
- 365 dagen per jaar
- 22 jaar lang
“Dat maakt 80.300 mannen die mijn lichaam al hebben misbruikt.”

Hoofdstuk 6, p. 66

Ja, mijn status is positief. Sommige mannen gaan weg als ik hen dat vertel. Anderen trekken zich daar niets van aan. Wat kan het hen schelen? De meeste zijn toch dronken en bovendien zelf al besmet.”

Hoofdstuk 6, p. 72

“Je kan niet geloven hoe hard en onwetend de mensen hier zijn. Heel wat mannen geloven nog steeds dat ze opnieuw HIV-vrij kunnen worden door een klein meisje te verkrachten.”

Hoofdstuk 10, p.122

“Michael Kush is mijn buurjongen. Ik heb hem mijn hele leven gekend, en ik verzeker je, de dingen die hij heeft gedaan, zijn very, very bad! Met zijn bende overviel en beroofde hij onschuldige mensen. Hij sneed hen de keel over en verkrachtte vrouwen. De meest ondenkbare misdaden heeft hij gedaan. Nu is hij de meest gehate jongen van Mathare, door iedereen veracht en gezocht. Als iemand hem te pakken krijgt, wordt hij zonder pardon gelyncht.

Toch wil ik hem niets verwijten, want ik weet maar al te goed dat hij als kind geen kans gekregen heeft.

A.d.h.v. deze fragmenten hoop ik dat je een beter beeld krijgt op de situatie In Afrika. De armoede en misdaad speelt een erg grote rol in de verspreiding van HIV.

Het laatste fragment schetst het best de vergelijking tussen Afrika en Europa i.v.m. “aidsbeleving”.


Fragment(en):

Hoofdstuk 4, p. 54

“Tegenwoordig zijn er heel wat dagen waarop het mij prima lukt het hoofd rechtop te houden en welgemeend te glimlachen. In tegenstelling tot de seropositieve mensen in Afrika die bij gebrek aan aidsremmers met miljoenen sterven, zijn wij luxepaardjes. De laatste jaren zijn er in Europa uitstekende medicijnen beschikbaar op het virus af te blokken.

Bronvermelding

- STRUYF, A., Mijn status is positief, roularta, 2005.

- Aidsremmers kunnen dood 35 jaar uitstellen, internet, 27/11/2007, ( http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=2O1KM1AM ).

- TARTUFFEL, Symptomen HIV/Aids: moe, diarre, gewichtsverlied, koorts, internet, 27/06/2011, ( http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/51342-symptomen-hivaids-moe-diarree-gewichtsverlies-koorts.html ).


- Wat is HIV & Aids?, internet, 28/06/2009, ( http://www.buddyzorglimburg.nl/hiv-en-aids/49-hivaids ).

- AIDS, internet, ( http://www.sante.belgique.be/eportal/Myhealth/Risksanddiseases/Infectiousdiseases/AIDS/990459_NL?ie2Term=toxoplasmose&ie2section=9124 ).

- Aids in Afrika, internet, 4/10/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Aids_in_Afrika ).

- Aids, internet, 1/12/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Aids ).