Duizend-en-één-dromen

Inleiding

Voor deze post las ik het boek ‘Duizend-en-één-dromen’. In dit boek doorkruisen Ann de Craemer en Pieter-Jan de Pue Iran. Ze proberen de belangrijkste steden te zien en maken hier zelfs een doel van. Hieronder lees je de samenvatting van het boek op de achterflap.

Een jonge journaliste en een fotograaf trokken naar Iran om er het leven te ontdekken zoals het is. Want Iran is zoveel meer dan een land vol bebaarde ayatollahs en vrouwen in zwarte chadors.

Langs het beroemde traject van de Trans-Iraanse Spoorlijn reizen ze van Teheran in het noorden naar Bandar-Abbas in het zuiden. De treincoupé is als een samenleving in miniatuurvorm.

Onderweg belanden ze midden in de veelbesproken presidentsverkiezingen van juni 2009 en leren een bevolking kennen die snakt naar verandering, openheid en democratie. Want meer dan ooit is Iran een land op de grens van moderniteit en traditie.

Ik stel me de vraag: '' Hoe ziet het leven in Iran er uit?"

In deze post wissel informatie over Iran af met fragmenten uit het boek die bij deze informatie aansluiten. Op deze manier probeer ik tot én mooi geheel te komen.

Geschiedenis van Iran

Als we bepaalde delen van het boek helemaal willen begrijpen is het belangrijk om de geschiedenis van Iran kort toe te lichten.

De geschiedenis van Iran, het oude Perzië, begint in de 6^de eeuw v.Chr. Cyrys de Grote verenigde de verschillende volken van Iran en stichtte het eerste Perzische rijk. Het rijk kende een enorme omvang.

In de 4^de eeuw v.Chr. veroverde Alexander de Grote dit rijk.

In de 7^de eeuw werd het rijk veroverd door de Arabieren. Dit Arabische rijk hield stand tot ongeveer de 9^de eeuw en toen viel Perzië terug uiteen in verschillende rijken.

In de 11^de eeuw werd Perzië veroverd door de Turkse Seltsjoeken. Deze regeerden niet lang en opnieuw viel het rijk uiteen.

In de 13^de eeuw vielen de Mongolen, Perzië binnen. Voortaan was het dus een deel van het Mongoolse rijk.

Eind 14e eeuw verovert Timoer Lenk Perzië.

Vanaf 1499 kwam het huidige Iran in handen van de dynastie van de Safawiden. Deze voerden onder andere de sjiitische staatsgodsdienst in. Hier komen we later nog op terug. Deze dynastie zou regeren tot 1736.

Vanaf 1796 werd het rijk bestuurd door de dynastie van de Kadjaren.

In de 20^ste eeuw kwam de  Pahlavi-dynastie aan de macht. Reza Pahlavi kwam met een staatsgreep aan de macht en regeerde samen met zijn zoon als een dictator. Ondanks hun ‘normale’ afkomst noemden ze zichzelf ‘sjah’. De bevolking ging een periode van onderdrukking tegemoet onder deze dynastie. Iedereen die het gezag van de sjah betwistte werd hard aangepakt. Het Westen greep niet in omdat ze de toegang kregen tot de Iraanse olievoorraden.



ayatollah Ruhollah Khomeini

Verzet kon niet lang uitblijven en in 1979 brak in Teheran de Iraanse revolutie uit. De dictatuur van de sjah kwam hierdoor ten val. De machtigste politieke partij, die van de geestelijkheid, schoof haar voormalige medestanders van de revolutie terzijde en koos ervoor om de macht in handen van één persoon te geven: hun leider Ayatollah Ruhollah Khomeini. Voortaan werd het land bestuurd door een religieuze dictatuur gebaseerd op de Islamitische wet, de ‘sharia’.

Van 1980 tot 1988 voerde Iran oorlog met buurland Irak. Naar schatting werden een half tot één miljoen Iraniërs gedood.

In 1989 stierf Ruhollah Khomeini waardoor Ayatollah Ali Khamenei aan de macht kwam. Deze was hervormingsgezind. Tijdens zijn presidentschap van 1997-2005 werden er allerlei hervormingen doorgevoerd in de richting van een democratische rechtsstaat.

Na de regeringsperiode van Ali Khamenei kwam Mahmoud Ahmadinejad aan de macht. Deze conservatieve leider heeft veel van de voorgaande hervormingen deels teruggedraaid. De veranderingen die hijzelf doorvoerde waren voornamelijk van conservatieve aard. President Ahmadinejad is tot op vandaag de president van Iran.

Presidentsverkiezingen van 2009

Tijdens hun reis door Iran belanden  Ann de Craemer en Pieter-Jan de Pue midden in de presidentsverkiezingen van 2009. Daarom bespreek ik in dit onderdeel kort deze verkiezing.



Mir-Hossein Mousavi



Op 12 juni trok bijna heel Iran naar de stembus. 85% stemgerechtigden brachten hun stem uit. De verkiezingsstrijd werd uitgevochten door enerzijds de zittende president Ahmadinejad en de hervormingsgezinde Mir-Hossein Mousavi. Deze laatste zou volgens de peilingen de nieuwe president van Iran worden. Voor heel hervormingsgezond Iran was 13 juni daarom een treurige dag. Ahmadinejad wint met 62.6% van de stemmen. Mousavi haalt ‘slechts’ 33.8% van de stemmen.

Na de uitslag riep de hervormingsgezinde Mousavi op tot protesten tegen de uitslag. Hij en zijn aanhangers waren er van overtuigd dat er fraude was gepleegd. Zo hadden heel veel mensen hun stem niet kunnen uitbrengen, werden Mousavi’s vertegenwoordigers de toegang tot de stembureaus geweigerd en waren er nog tal van ‘onregelmatigheden’. Later beweerde de oppositie ook dat de opkomst in een 30-tal stembureaus meer dan 100% bedroeg en dat er in 200 stembureaus een verdacht opkomstpercentage was van 95% en meer.

De volgende dagen kwamen Iraniërs massaal op straat om te protesteren. Hieronder zie je een filmfragment over deze protesten.

Fragment:

Hoofdstuk 6; p. 119

De taxichauffeur die ons terugbrengt, zegt dat hij in shock is. ‘We hadden het moeten weten. Ik weet zeker dat er fraude is gepleegd. De winst van Ahmadinejad is gewoon te groot. Voor bedrog hadden we gevreesd, maar we lieten ons verlammen door de angst daarvoor, omdat we met Mousavi voor het eerst sinds lang weer hoop hadden. Hoe het nu verder moet? Dat weet ik niet. Ik ben bang voor wat nu zal komen. Zo’n grote ontgoocheling hebben we sinds de revolutie niet meegemaakt.’

Ahmadinejad

Omdat Ahmadinejad een felbesproken figuur is gaan we in dit onderdeel eens kijken wie deze man precies is en waarom hij ondanks zijn conservatieve houding erg geliefd is in Iran.

Ahmadinejad werd geboren in Aradan maar verhuisde op éénjarige leeftijd naar Teheran, de hoofdstad van Iran. 

In 1976 begon hij met een studie civiele techniek aan de Iraanse Universiteit van Wetenschap en Technologie in Teheran.

Tijdens de Iraanse revolutie was Ahmadinejad de hoofdvertegenwoordiger van de universiteit die studentenbijeenkomsten bijwoonde onder Ayatollah Khomeini. Bij deze studentenbeweging werd er gepraat over voorbereidingen om de Amerikaanse ambassade te overvallen en de mensen te gijzelen. Tijdens de Irak-Iranoorlog (1980-1988) diende Ahmadinejad in het Iraanse leger en de Iraanse Revolutionaire Garde. Hij voerde onder andere acties uit in Kirkoek, Irak. Hierna werd hij hoofdingenieur van het Iraanse zesde leger.

In 1986 ging hij opnieuw naar de universiteit om zijn Master of Science te halen. Hij vervolgde dit met een promotie aan dezelfde universiteit over verkeerskunde, alwaar hij ook doceerde.

Van 1993 tot 1997 diende hij als gouverneur van de provincie Ardebil.

In 2003 werd hij verkozen tot burgemeester van Teheran. Tijdens zijn burgemeesterschap heeft hij een conservatieve politiek gevoerd.

In juni 2005 werd hij gekozen tot opvolger van Mohammad Khatami in de negende presidentiële verkiezingen van Iran. Hij nam het op tegen zes andere kanditaten. In de tweede ronde op 24 juni kreeg hij meer dan 60% van de stemmen. Op 3 augustus werd hij als president ingewijd.

Om aan te tonen waarom hij zo geliefd is gebruik ik een fragment uit het boek.

Hoofdstuk 2; p. 34

Mohammed Reza is zeventien en zegt dat hij zou willen sterven voor Ahmadinejad. ‘Waarom?’, vraag ik. Hij verheft zijn stem. ‘Hij is Sterk! Hij is niet bang voor de grote wereldmachten die ons willen verpletteren!’ Er volgt gegil en gejuich, en velen steken de Iraanse vlag hoog in de lucht. ‘En’, gaat Mohammed verder, ‘ hij is een vriendelijk, zachtaardige man. Hij houdt van de armen. Hij komt zelf uit een gewone familie. Mousavi is rijk en dom.’ Een andere jongeman tikt me op de rug: ‘Mousavi willen we niet! Toen hij eerste minister was ,heeft dit land acht jaar in oorlog met Irak geleefd. We hebben een president nodig die iedereen in één beweging kan verslaan en verpletteren. Mousavi is een zwak man. Hij durft niets.’

Iran en de actualiteit

Iran is een land dat vaak de media haalt. Voornamelijk uitspraken van Ahmadinejad en het atoomprogramma van Iran zijn ‘hot items’. Vorige maand las ik volgend artikel in ‘de Standaard’.

Bron: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20111108_162

Hieronder heb ik nog een interview geplaatst waarin Ahmadinejad zijn mening over de holocaust geeft.

Het is natuurlijk geen wonder dat je met zulke uitspraken regelmatig de actualiteit haalt.

religie in Iran

Sinds de dood van Mohammed in 832 n.Chr. zijn er twee groepen moslims. Enerzijds heb je de Soenietenn en anderzijds heb je de Sjiieten. De Soennieten geloven dat eender wie Mohammed kan opvolgen en ze geloven zowel in de koran (heilige boek) en de soenna ( geschrift over het leven van Mohammed). De Sjiieten geloven dat enkel een naast familielid Mohammed kan opvolgen en ze geloven enkel in de Koran. Hieronder zie je een kaart over de aanwezigheid van Soennieten en Sjiieten op deze wereld.

Uit de kaart kan je opmaken dat de Sjiieten in de minderheid zijn. Bovendien is enkel Iran een Sjiitische moslimstaat.

Hieronder zie je een kaart die de populatie van Soennieten en Sjiieten weergeeft in vergelijking met de totale bevolking van een land.

De donkerblauwe kleur geeft het Ibadisme weer. Dit is een kleine hoofstroming binnen de Islam en Oman is het enige land waar de meerderheid tot de ibadi’s behoort.

positie van de vrouwen in Iran

Vrouwen hebben in Iran weinig tot niets te zeggen. Ze staan een stuk lager op de maatschappelijke ladder dan de mannen in Iran. Ze hebben namelijk minder rechten, het is voor hun heel moeilijk om een deftige baan te krijgen en de mannen zijn arrogant en dominant.

Toch gaat het steeds beter met de vrouwen in Iran. De link hieronder verwijst je naar een artikel over de vrouwenbeweging in Iran en hun opmars.

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid843383/vrouwen-spelen-vooraanstaande-rol-bij-protesten-in-iran.aspx

Hieronder zie je een filmfragment over vrouwen in Iran en hun verzet tegen het conservatieve Iraanse regime.

Fragmenten:

Hoofdstuk 6; p. 108

Even dacht ik ook dat ze gek was, maar ze was gewoon een vrouw zoals er in Iran velen zijn: haar geest was moe van het vechten. Vrouwen hebben er een hardleven, en de dagelijkse vernederingen worden hen vaak te veel. De meerderheid van de zelfmoordenaars in Iran is dan ook vrouw – waar het in het Westen meestal mannen betreft. Het gaat vooral om jonge vrouwen, en vaker om getrouwde dan ongetrouwde.

Hoofdstuk 7; p. 136

Haar hoge stemmetje gaat nog scherper klinken. ‘Wat voor een land is dit eigenlijk? Ik rij graag met de motorfiets, maar dat is ongepast voor een vrouw. Achterop mag ik zitten, dat wel, maar het stuur vasthouden is voorbehouden voor mannen. Als dat geen veelzeggend symbool is voor de Islamitische republiek.’

We kunnen besluiten dat Iran een ‘speciaal’ land is. Naar mijn mening is het een land dat schreeuwt om  vernieuwing maar dit niet krijgt van de conservatieve regering. Denk maar aan de massale protestacties tegen het huidige regime. De mensen hebben nood aan een open, progressieve regering die het land moderniseert en de discriminatie van vrouwen en kinderen tegengaat.

Fragment:

Hoodstuk 2; p.44

Na de fotosessie verlaten we het politiebureau en twintig meter verderop zie ik langs de kant van het bergpad een jong meisje op een rotsblok zitten. Ze kijkt uit over de hoofdstad en blaast de rook van haar sigaret hoog de lucht in. Roken op straat is voor vrouwen in de Islamitische Republiek not done, maar regels zijn er in Tochal om overtreden te worden. Het meisje vangt mijn blik op, glimlacht, maakt het vredesteken en roept me toe: ‘Mousavi!’

 

bronvermelding

- DE CRAEMER, duizend-en-één-dromen, Lannoo NV, 2010.

- Historia T3, Pelckmans, 2006.

- Iran, internet, 24/12/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Iran ).

- Ahmadinejad winnaar verkiezingen Iran, internet, 13/06/2009, ( http://vorige.nrc.nl/article2270264.ece ).

- Ahmadinejad met zeer ruime meerderheid herkozen, internet, 13/06/2009, ( http://www.demorgen.be/dm/nl/990/Buitenland/article/detail/888911/2009/06/13/Ahmadinejad-met-zeer-ruime-meerderheid-herkozen.dhtml ).

- Mahmoud Ahmadinejad, internet, 4/11/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Mahmoud_Ahmadinejad ).

- SAEIDKERMANSHAH, Protest against fake elections TEHRAN IRAN 13 June 2009 17:45 PM, internet, 20/07/2008, ( http://www.youtube.com/watch?v=nifgnonH-BU ).

- KATIECOURIC, Iran President on Holocaust Denial, internet, 23/09/2009, ( http://www.youtube.com/watch?v=t4yoLd_sze4 ).

- POORYINTERTAINMENT, Iranian Women! This is Iran...!, internet, 20/07/2008 ( http://www.youtube.com/watch?v=zu2ZjuvURy4 ).