Museum aan de Stroom (MAS)

Inleiding

Voor mijn laatste post trok ik op 25/12/2011 naar het Museum aan de Stroom of simpelweg het MAS.

Er was dit jaar veel te doen rond dit nieuwe Museum in Antwerpen. Ik stel me in deze post volgende vraag: “Wat maakt het MAS anders dan een gewoon museum?”

De bouw van het MAS

Allereerst lijkt het me interessant om eens kort te bespreken wanneer men met het idee van het MAS op de proppen kwam en wanneer het idee precies werd uitgevoerd.

Het MAS is een spiksplinternieuw museum in Antwerpen. Nochtans was er reeds in 1998 beslist dat het museum er zou komen. Na een zoektocht naar een architectenbureau, het vrijmaken van voldoende kapitaal en een goedkeuring van de bouwvergunning begint men in 2006 aan de bouw van het MAS. In mei 2010 werd het gebouw opgeleverd. Eén jaar later op 17 mei 2011 opende het MAS de deuren.



Architecturaal hoogstandje

Het MAS is geen alledaags gebouw. Daarom ga ik in dit onderdeel dieper in op de architectuur en de vormgeving van het MAS.

In 2000 werd het bureau Neutelings Riedijk Architecten aangesteld als architecten van het MAS. Ze werden geselecteerd na een wedstrijd waar 55 architecten en architectenbureaus aan deelnamen.

Men koos voor hun ‘Stapelhuis’ omdat dit perfect aansluitt bij de historische achtergrond van het eilandje waarop het MAS werd gebouwd. Vroeger stond er namelijk een ‘Hanzehuis’ dat als pakhuis dienst deed. De verschillende verdiepingen of ‘dozen’ in het MAS verwijzen naar dit ‘Hanzehuis’ maar ook naar de andere pakhuizen in de buurt.

Door de ‘dozen’ iedere keer een kwartslag te draaien krijg je een reuzenspiraal. Op deze manier heb je een zicht op alle hoeken en kanten van Antwerpen.

Het gebouw bestaat uit verschillende materialen. De grote rode toren is opgebouwd uit handgekliefde Indische steen en gebogen glaspartijen. Ongeveer drieduizend aluminium handen zorgen voor een fonkelend effect. Deze handen zijn het symbool van Antwerpen.

De scenografie van de verschillende verdiepingen werd ontworpen door het bureau B-architecten. Zij kozen ervoor om het MAS thematisch in te delen. Ieder thema krijgt zijn eigen verdieping. Alle themaverdiepingen kennen dezelfde indeling: de Wake-up ruimte (met de neus op de feiten drukken/ multimedia), introruimte, de focusruimte, de wauw-ruimte (de collectie) de kennis-ruimte (extra informatie)  en de sporenruimte (bezoekers dragen hun steentje bij aan de museumcollectie). 

Hieronder een filmpje over de architectuur en het idee van het MAS.

Wat is er te zien?

In het MAS is er steeds een vaste, doorlopende collectie aanwezig. Deze collectie omvat vijf verdiepingen. Hiernaast is er een tijdelijke collectie die één verdieping omvat en een kijkdepot waar iedereen gratis toegang tot heeft.

Vaste collectie

De vaste collectie bestaat uit 4 thema’s gespreid over 5 verdiepingen. Ieder thema is opgebouwd volgens dezelfde indeling die reeds werd uitgelegd. Ik vond het enorm boeiend dat ieder thema wordt ingeleid door een stukje multimedia. Hierdoor ontstaat er een contrast tussen de hedendaagse technologie en de geschiedenis die tot deze technologie heeft geleid. 

Thema 1: Machtsvertoon: Over prestige en symbolen.

Over heel de wereld wordt macht uitgedrukt met statussymbolen. Deze verschillen van streek tot streek. Het MAS herbergt duizenden statussymbolen uit de hele wereld. Zo is er een collectie van statussymbolen van wisselende machthebbers in Antwerpen, allerlei Afrikaanse voorwerpen en symbolen van de 16^de tot de 19^de eeuw, een reeks Indonesische wapens uit de koloniale tijd en noem maar op. Het MAS toont deze statussymbolen niet enkel maar vertelt ook het verhaal erachter. 

Thema 2: Wereldstad: Over hier en elders.

Deze verdieping gunt je een blik in de geschiedenis van Antwerpen als wereldstad. Voornamelijk de 16^de en 19^de eeuw worden extra in de verf gezet. De 16^e eeuw omdat dit de ‘gouden eeuw’ was en de 19^de eeuw omdat Antwerpen na een reeks tegenslagen zich opnieuw ontpopte tot een economische grootmacht. Tijdens mijn bezoek was er ook de tijdelijke tentoonstelling ‘Home Call’ over de globalisering in Ghana.

Thema 3: Wereldhaven: Over handel en scheepsvaart.

Antwerpen heeft veel te danken aan zijn haven en aan de Schelde. Tot de dag van vandaag vaart de wereld via deze haven Antwerpen binnen, en vaart Antwerpen de wereld tegenmoet.

Als bezoeker leer je de Antwerpse haven kennen als kleine nederzetting die met ups en down uitgroeit tot één van de grootste internationale kruispunten van de wereld. Persoonlijk was ik erg onder indruk van de grote collectie scheepsmodellen die in het midden van de zaal tentoongesteld zijn.

Thema 4: Leven en dood: Over mensen en Goden. Over boven – en onderwereld.

Dit thema beslaat twee verdiepingen in het MAS. Beide thema’s handelen over de betekenis van de dood in verschillende culturen. Antwerpen is namelijk een stad met heel wat culturen. Hierdoor is er dus ook enorm veel religieuze en filosofische diversiteit. Dit thema pikt hierop in met collecties over het dodenritueel in Egypte, de voorouderbeleving in Afrika, de wedergeboortegedachte van het Hindoeïsme en noem maar op. Ondanks dat het thema niet rechtstreeks aansluit bij  de geschiedenis van Antwerpen heeft het, van alle thema’s, op mij de grootste indruk nagelaten.

Tijdelijke collectie
In eerste instantie leek het me niet relevant om de tijdelijke tentoonstelling te bespreken maar omdat deze loopt tot 30/12/12 en best wel de moeite is om te bezoeken bespreek ik ze kort.

De titel van de tentoonstelling is: ‘Meesterwerken in het MAS. Vijf eeuwen beeld in Antwerpen’. De tentoonstelling gaat over de beeldencultuur van Antwerpen in de 16^de en 17^de eeuw. De Vlaamse primitieven  komen aan bod, er is terug heel wat te doen rond de ‘gouden eeuw’ maar er is ook aandacht voor hedendaagse ‘beeldenkunst’.

Het kijkdepot

De volledige collectie van het MAS bestaat uit 470.000 objecten. 180.000 van deze objecten bevinden zich in een depot. Dit kijkdepot bestaat uit twee delen. Een deel is niet toegankelijk maar gunt je een blik achter de schermen en het andere deel is wel toegankelijk en vertelt een verhaal over een rijk verzamelverleden.

Dit kijkdepot is een leuk initiatief dat je de mogelijkheid geeft om ook de niet tentoongestelde werken van het MAS te bekijken.

Geschiedenis van Antwerpen

In het MAS is er veel te doen rond de gecshiedenis van Antwerpen. Daarom zet ik in dit deel deze geschiedenis op een rijtje.

Herkomst van de naam 'Antwerpen'.

De naam Antwerpen komt van een legende die zich afspeelt aan de rand van de Schelde. Hier stond het kasteel ’t Steen dat werd bewoond door de reus Druon Antigoon. Schippers die voorbij voeren moesten tol betalen. Wie weigerde verloor zijn hand. Ook Julius Caesar vernam het beruchte verhaal en stuurde één van zijn dapperste veldheren naar Antwerpen: Silvius Brabo. Deze ging Antigoon te lijf en sloeg erin zijn hand af te hallen. Hij gooide deze in de Schelde. Van dit Hand-werpen kwam het latere Antwerpen.

Geschiedenis van Antwerpen

In de legende over de naam 'Antwerpen' zijn er sporen van waarheid want in de tijd van de oude Romeinen lag er inderdaad een klein dorpje aan de Schelde. De eerste vermelding stamt echter uit de vierde eeuw toen deze streek werd bevolkt door de Salische Franken. In 836 werd deze nederzetting verwoest dor de Vikingen. Later zou keizer Otto I van Oost-Francië in 950 de Antwerpse burcht bouwen waar later de stad uit zou voortkomen.

Vanaf de 14^de eeuw begon Antwerpen eindelijk een rol van betekenis te spelen in de bekende wereld. Omwille van de uitstekende ligging werd Antwerpen zelfs het belangrijkste handelscentrum van West-Europa. De stad had daarom ook een uitstekende zeehaven en ook de wolmarkt was erg populair.

De 16^de eeuw was voor Antwerpen de ‘Gouden eeuw’. Dit succes duurde tot 1566 toen de Protestantse Nederlanden en Katholieke Spanjaarden de oorlog aan elkaar verklaarden. De beeldenstorm vond plaats in dit jaar. In 1572 brak de tachtigjarige oorlog uit. De Zuidelijke Nederlanden kwamen in handen van de Spanjaarden en Antwerpen werd volledig leeggeplunderd. Toch was er in deze periode een heropleving in de kunst door bekende barokkunstenaars als Rubens en Jordaens.



standbeeld van Rubens op de Groenplaats in Antwerpen



In 1648 werd de Schelde afgesloten omdat dit zo stond in het vredesverdrag van Münster. Voor Antwerpen was dit natuurlijk een enorme aderlating en de stad werd steeds minder belangrijk. Toen in 1795 de stad in handen kwam van de Fransen was er een heropleving. Napoleon pompte veel geld in de constructie van twee nieuwe dokken en een havendam. In 1863 was de stad uiteindelijk volledig hersteld van de geleden schade.

Tijdens WO II werd Antwerpen gebombardeerd door de beruchte V1 en V2 bommen van de Duitsers. Grote delen van de stad lagen in puin. Toch werd de stad opnieuw volledig herbouwd. De 20^ste eeuw zou uiteindelijk een eeuw van grote bloei zijn.

Tot de dag van vandaag is Antwerpen een bekende en betekenisvolle stad in België en Europa. Ondanks tegenslagen en verwoestingen is de stad er steeds bovenop gekomen.

De kruithoorn

Op 27 mei stonden de kranten vol met een merkwaardige diefstal. Veiligheidscamera’s filmden een oudere man die op de vierde verdieping een stuk uit de collectie stool. Het betrof een ‘kruithoorn’ uit de 16^de eeuw. Het collectiestuk had een waarde van ongeveer €5000. De eerste diefstal in het MAS was dus een feit. Hieronder een filmfragment over deze diefstal.

Een kruithoorn werd gebruikt om buskruit in op te slaan. Men stortte hier buskruit mee in een geweerloop. Nadien werd dit buskruit aangestampt met een laadstok. Vervolgens werd er een lodenkogel in de loop geplaatst die men kon afvuren.

Al bij al is het MAS een boeiend en uitnodigend museum. Ik had op voorhand zowel positieve als negatieve kritieken over het MAS gehoord en gelezen. Toch ben ik blij dat ik het museum bezocht heb. De mooie architectuur, de innemende collecties en het prachtige uitzicht zijn zaken die dit museum onderscheiden van anderen.

Bronvermelding

- MAS-Gids, boek, BAI, 2011.

- MAS: Museum aan de Stroom, internet, ( http://www.mas.be/ ).

- Kruithoorn, internet, 21/08/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Kruithoorn ).

- Geschiedenis Antwerpen, internet, ( http://www.take-a-trip.eu/nl/antwerpen/geschiedenis ).

- DEUTSCHEWELLEENGLISH, Antwerps Museum aan de Stroom (MAS) - A New Local Landmark | euromaxx, internet, 17/05/2011, ( http://www.youtube.com/watch?v=GFcT1xGpXdc ).

- ARTSECUREVIDEO, Dieven Kruithoorn MAS.asf, internet, 14/06/2011, ( http://www.youtube.com/watch?v=DV4F0A-3g6Y ).

Duizend-en-één-dromen

Inleiding

Voor deze post las ik het boek ‘Duizend-en-één-dromen’. In dit boek doorkruisen Ann de Craemer en Pieter-Jan de Pue Iran. Ze proberen de belangrijkste steden te zien en maken hier zelfs een doel van. Hieronder lees je de samenvatting van het boek op de achterflap.

Een jonge journaliste en een fotograaf trokken naar Iran om er het leven te ontdekken zoals het is. Want Iran is zoveel meer dan een land vol bebaarde ayatollahs en vrouwen in zwarte chadors.

Langs het beroemde traject van de Trans-Iraanse Spoorlijn reizen ze van Teheran in het noorden naar Bandar-Abbas in het zuiden. De treincoupé is als een samenleving in miniatuurvorm.

Onderweg belanden ze midden in de veelbesproken presidentsverkiezingen van juni 2009 en leren een bevolking kennen die snakt naar verandering, openheid en democratie. Want meer dan ooit is Iran een land op de grens van moderniteit en traditie.

Ik stel me de vraag: '' Hoe ziet het leven in Iran er uit?"

In deze post wissel informatie over Iran af met fragmenten uit het boek die bij deze informatie aansluiten. Op deze manier probeer ik tot én mooi geheel te komen.

Geschiedenis van Iran

Als we bepaalde delen van het boek helemaal willen begrijpen is het belangrijk om de geschiedenis van Iran kort toe te lichten.

De geschiedenis van Iran, het oude Perzië, begint in de 6^de eeuw v.Chr. Cyrys de Grote verenigde de verschillende volken van Iran en stichtte het eerste Perzische rijk. Het rijk kende een enorme omvang.

In de 4^de eeuw v.Chr. veroverde Alexander de Grote dit rijk.

In de 7^de eeuw werd het rijk veroverd door de Arabieren. Dit Arabische rijk hield stand tot ongeveer de 9^de eeuw en toen viel Perzië terug uiteen in verschillende rijken.

In de 11^de eeuw werd Perzië veroverd door de Turkse Seltsjoeken. Deze regeerden niet lang en opnieuw viel het rijk uiteen.

In de 13^de eeuw vielen de Mongolen, Perzië binnen. Voortaan was het dus een deel van het Mongoolse rijk.

Eind 14e eeuw verovert Timoer Lenk Perzië.

Vanaf 1499 kwam het huidige Iran in handen van de dynastie van de Safawiden. Deze voerden onder andere de sjiitische staatsgodsdienst in. Hier komen we later nog op terug. Deze dynastie zou regeren tot 1736.

Vanaf 1796 werd het rijk bestuurd door de dynastie van de Kadjaren.

In de 20^ste eeuw kwam de  Pahlavi-dynastie aan de macht. Reza Pahlavi kwam met een staatsgreep aan de macht en regeerde samen met zijn zoon als een dictator. Ondanks hun ‘normale’ afkomst noemden ze zichzelf ‘sjah’. De bevolking ging een periode van onderdrukking tegemoet onder deze dynastie. Iedereen die het gezag van de sjah betwistte werd hard aangepakt. Het Westen greep niet in omdat ze de toegang kregen tot de Iraanse olievoorraden.



ayatollah Ruhollah Khomeini

Verzet kon niet lang uitblijven en in 1979 brak in Teheran de Iraanse revolutie uit. De dictatuur van de sjah kwam hierdoor ten val. De machtigste politieke partij, die van de geestelijkheid, schoof haar voormalige medestanders van de revolutie terzijde en koos ervoor om de macht in handen van één persoon te geven: hun leider Ayatollah Ruhollah Khomeini. Voortaan werd het land bestuurd door een religieuze dictatuur gebaseerd op de Islamitische wet, de ‘sharia’.

Van 1980 tot 1988 voerde Iran oorlog met buurland Irak. Naar schatting werden een half tot één miljoen Iraniërs gedood.

In 1989 stierf Ruhollah Khomeini waardoor Ayatollah Ali Khamenei aan de macht kwam. Deze was hervormingsgezind. Tijdens zijn presidentschap van 1997-2005 werden er allerlei hervormingen doorgevoerd in de richting van een democratische rechtsstaat.

Na de regeringsperiode van Ali Khamenei kwam Mahmoud Ahmadinejad aan de macht. Deze conservatieve leider heeft veel van de voorgaande hervormingen deels teruggedraaid. De veranderingen die hijzelf doorvoerde waren voornamelijk van conservatieve aard. President Ahmadinejad is tot op vandaag de president van Iran.

Presidentsverkiezingen van 2009

Tijdens hun reis door Iran belanden  Ann de Craemer en Pieter-Jan de Pue midden in de presidentsverkiezingen van 2009. Daarom bespreek ik in dit onderdeel kort deze verkiezing.



Mir-Hossein Mousavi



Op 12 juni trok bijna heel Iran naar de stembus. 85% stemgerechtigden brachten hun stem uit. De verkiezingsstrijd werd uitgevochten door enerzijds de zittende president Ahmadinejad en de hervormingsgezinde Mir-Hossein Mousavi. Deze laatste zou volgens de peilingen de nieuwe president van Iran worden. Voor heel hervormingsgezond Iran was 13 juni daarom een treurige dag. Ahmadinejad wint met 62.6% van de stemmen. Mousavi haalt ‘slechts’ 33.8% van de stemmen.

Na de uitslag riep de hervormingsgezinde Mousavi op tot protesten tegen de uitslag. Hij en zijn aanhangers waren er van overtuigd dat er fraude was gepleegd. Zo hadden heel veel mensen hun stem niet kunnen uitbrengen, werden Mousavi’s vertegenwoordigers de toegang tot de stembureaus geweigerd en waren er nog tal van ‘onregelmatigheden’. Later beweerde de oppositie ook dat de opkomst in een 30-tal stembureaus meer dan 100% bedroeg en dat er in 200 stembureaus een verdacht opkomstpercentage was van 95% en meer.

De volgende dagen kwamen Iraniërs massaal op straat om te protesteren. Hieronder zie je een filmfragment over deze protesten.

Fragment:

Hoofdstuk 6; p. 119

De taxichauffeur die ons terugbrengt, zegt dat hij in shock is. ‘We hadden het moeten weten. Ik weet zeker dat er fraude is gepleegd. De winst van Ahmadinejad is gewoon te groot. Voor bedrog hadden we gevreesd, maar we lieten ons verlammen door de angst daarvoor, omdat we met Mousavi voor het eerst sinds lang weer hoop hadden. Hoe het nu verder moet? Dat weet ik niet. Ik ben bang voor wat nu zal komen. Zo’n grote ontgoocheling hebben we sinds de revolutie niet meegemaakt.’

Ahmadinejad

Omdat Ahmadinejad een felbesproken figuur is gaan we in dit onderdeel eens kijken wie deze man precies is en waarom hij ondanks zijn conservatieve houding erg geliefd is in Iran.

Ahmadinejad werd geboren in Aradan maar verhuisde op éénjarige leeftijd naar Teheran, de hoofdstad van Iran. 

In 1976 begon hij met een studie civiele techniek aan de Iraanse Universiteit van Wetenschap en Technologie in Teheran.

Tijdens de Iraanse revolutie was Ahmadinejad de hoofdvertegenwoordiger van de universiteit die studentenbijeenkomsten bijwoonde onder Ayatollah Khomeini. Bij deze studentenbeweging werd er gepraat over voorbereidingen om de Amerikaanse ambassade te overvallen en de mensen te gijzelen. Tijdens de Irak-Iranoorlog (1980-1988) diende Ahmadinejad in het Iraanse leger en de Iraanse Revolutionaire Garde. Hij voerde onder andere acties uit in Kirkoek, Irak. Hierna werd hij hoofdingenieur van het Iraanse zesde leger.

In 1986 ging hij opnieuw naar de universiteit om zijn Master of Science te halen. Hij vervolgde dit met een promotie aan dezelfde universiteit over verkeerskunde, alwaar hij ook doceerde.

Van 1993 tot 1997 diende hij als gouverneur van de provincie Ardebil.

In 2003 werd hij verkozen tot burgemeester van Teheran. Tijdens zijn burgemeesterschap heeft hij een conservatieve politiek gevoerd.

In juni 2005 werd hij gekozen tot opvolger van Mohammad Khatami in de negende presidentiële verkiezingen van Iran. Hij nam het op tegen zes andere kanditaten. In de tweede ronde op 24 juni kreeg hij meer dan 60% van de stemmen. Op 3 augustus werd hij als president ingewijd.

Om aan te tonen waarom hij zo geliefd is gebruik ik een fragment uit het boek.

Hoofdstuk 2; p. 34

Mohammed Reza is zeventien en zegt dat hij zou willen sterven voor Ahmadinejad. ‘Waarom?’, vraag ik. Hij verheft zijn stem. ‘Hij is Sterk! Hij is niet bang voor de grote wereldmachten die ons willen verpletteren!’ Er volgt gegil en gejuich, en velen steken de Iraanse vlag hoog in de lucht. ‘En’, gaat Mohammed verder, ‘ hij is een vriendelijk, zachtaardige man. Hij houdt van de armen. Hij komt zelf uit een gewone familie. Mousavi is rijk en dom.’ Een andere jongeman tikt me op de rug: ‘Mousavi willen we niet! Toen hij eerste minister was ,heeft dit land acht jaar in oorlog met Irak geleefd. We hebben een president nodig die iedereen in één beweging kan verslaan en verpletteren. Mousavi is een zwak man. Hij durft niets.’

Iran en de actualiteit

Iran is een land dat vaak de media haalt. Voornamelijk uitspraken van Ahmadinejad en het atoomprogramma van Iran zijn ‘hot items’. Vorige maand las ik volgend artikel in ‘de Standaard’.

Bron: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20111108_162

Hieronder heb ik nog een interview geplaatst waarin Ahmadinejad zijn mening over de holocaust geeft.

Het is natuurlijk geen wonder dat je met zulke uitspraken regelmatig de actualiteit haalt.

religie in Iran

Sinds de dood van Mohammed in 832 n.Chr. zijn er twee groepen moslims. Enerzijds heb je de Soenietenn en anderzijds heb je de Sjiieten. De Soennieten geloven dat eender wie Mohammed kan opvolgen en ze geloven zowel in de koran (heilige boek) en de soenna ( geschrift over het leven van Mohammed). De Sjiieten geloven dat enkel een naast familielid Mohammed kan opvolgen en ze geloven enkel in de Koran. Hieronder zie je een kaart over de aanwezigheid van Soennieten en Sjiieten op deze wereld.

Uit de kaart kan je opmaken dat de Sjiieten in de minderheid zijn. Bovendien is enkel Iran een Sjiitische moslimstaat.

Hieronder zie je een kaart die de populatie van Soennieten en Sjiieten weergeeft in vergelijking met de totale bevolking van een land.

De donkerblauwe kleur geeft het Ibadisme weer. Dit is een kleine hoofstroming binnen de Islam en Oman is het enige land waar de meerderheid tot de ibadi’s behoort.

positie van de vrouwen in Iran

Vrouwen hebben in Iran weinig tot niets te zeggen. Ze staan een stuk lager op de maatschappelijke ladder dan de mannen in Iran. Ze hebben namelijk minder rechten, het is voor hun heel moeilijk om een deftige baan te krijgen en de mannen zijn arrogant en dominant.

Toch gaat het steeds beter met de vrouwen in Iran. De link hieronder verwijst je naar een artikel over de vrouwenbeweging in Iran en hun opmars.

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid843383/vrouwen-spelen-vooraanstaande-rol-bij-protesten-in-iran.aspx

Hieronder zie je een filmfragment over vrouwen in Iran en hun verzet tegen het conservatieve Iraanse regime.

Fragmenten:

Hoofdstuk 6; p. 108

Even dacht ik ook dat ze gek was, maar ze was gewoon een vrouw zoals er in Iran velen zijn: haar geest was moe van het vechten. Vrouwen hebben er een hardleven, en de dagelijkse vernederingen worden hen vaak te veel. De meerderheid van de zelfmoordenaars in Iran is dan ook vrouw – waar het in het Westen meestal mannen betreft. Het gaat vooral om jonge vrouwen, en vaker om getrouwde dan ongetrouwde.

Hoofdstuk 7; p. 136

Haar hoge stemmetje gaat nog scherper klinken. ‘Wat voor een land is dit eigenlijk? Ik rij graag met de motorfiets, maar dat is ongepast voor een vrouw. Achterop mag ik zitten, dat wel, maar het stuur vasthouden is voorbehouden voor mannen. Als dat geen veelzeggend symbool is voor de Islamitische republiek.’

We kunnen besluiten dat Iran een ‘speciaal’ land is. Naar mijn mening is het een land dat schreeuwt om  vernieuwing maar dit niet krijgt van de conservatieve regering. Denk maar aan de massale protestacties tegen het huidige regime. De mensen hebben nood aan een open, progressieve regering die het land moderniseert en de discriminatie van vrouwen en kinderen tegengaat.

Fragment:

Hoodstuk 2; p.44

Na de fotosessie verlaten we het politiebureau en twintig meter verderop zie ik langs de kant van het bergpad een jong meisje op een rotsblok zitten. Ze kijkt uit over de hoofdstad en blaast de rook van haar sigaret hoog de lucht in. Roken op straat is voor vrouwen in de Islamitische Republiek not done, maar regels zijn er in Tochal om overtreden te worden. Het meisje vangt mijn blik op, glimlacht, maakt het vredesteken en roept me toe: ‘Mousavi!’

 

bronvermelding

- DE CRAEMER, duizend-en-één-dromen, Lannoo NV, 2010.

- Historia T3, Pelckmans, 2006.

- Iran, internet, 24/12/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Iran ).

- Ahmadinejad winnaar verkiezingen Iran, internet, 13/06/2009, ( http://vorige.nrc.nl/article2270264.ece ).

- Ahmadinejad met zeer ruime meerderheid herkozen, internet, 13/06/2009, ( http://www.demorgen.be/dm/nl/990/Buitenland/article/detail/888911/2009/06/13/Ahmadinejad-met-zeer-ruime-meerderheid-herkozen.dhtml ).

- Mahmoud Ahmadinejad, internet, 4/11/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Mahmoud_Ahmadinejad ).

- SAEIDKERMANSHAH, Protest against fake elections TEHRAN IRAN 13 June 2009 17:45 PM, internet, 20/07/2008, ( http://www.youtube.com/watch?v=nifgnonH-BU ).

- KATIECOURIC, Iran President on Holocaust Denial, internet, 23/09/2009, ( http://www.youtube.com/watch?v=t4yoLd_sze4 ).

- POORYINTERTAINMENT, Iranian Women! This is Iran...!, internet, 20/07/2008 ( http://www.youtube.com/watch?v=zu2ZjuvURy4 ).

An inconvenient truth

Inleiding

Voor deze post heb ik de film ‘An Inconvenient Truth’ van Al Gore bekeken. Deze film gaat over global warming oftewel de opwarming van de aarde. Het is een probleem dat om de hoek loert, maar voor velen een ver-van-mijn- bed-show is. Deze mening deelde ik ook tot ik tijdens het bekijken van de film met mijn neus op de feiten werd gedrukt. Hieronder zie je trailer van de film en een korte samenvatting die ik op de achterkant terugvond. In deze blog stel ik me daarom de vraag:  “wat is global warming en hoe kan ik er iets aan doen?”

Voormalig vice-president Al Gore schetst in de documentaire van het jaar een indringend toekomstbeeld van onze planeet en daarmee ook onze beschaving. Het is een documentaire die je wakker schudt en die iedereen gezien moet hebben. Gore maakt korte metten met alle mythes en misvattingen over de opwarming van de aarde om te benadrukken dat deze wel degelijk een acuut gevaar vormt. Met An Inconvinient Truth dringt Gore erop aan dat wij nu moeten handelen als we het tij willen keren. We kunnen allemaal veranderingen doorvoeren in onze levensstijl en op die manier bijdragen aan een oplossing.

Wat is global warming?

Je kan dit fenomeen herleiden tot 3 stappen.

Stap 1: De zon zorgt voor licht en warmte. De aarde neemt de hitte van haar stralen voor een deel op. Hierdoor wordt het land en het water verwarmd en is er tevens leven mogelijk op deze planeet.

Stap 2: Ongeveer de helft van deze infrarood stralen worden teruggekaatst in de ruimte.  Broeikasgassen houden echter een deel van deze stralen tegen. Hierdoor is de gemiddelde temperatuur op onze aardbol 14°c. Zonder de broeikasgassen zou het dit -19°c zijn. Dit proces waarbij stralen worden opgeslorpt door broeikasgassen noemen we het broeikaseffect.

Stap 3: Door een te grote producering van broeikasgassen zoals CO2 wordt er steeds meer infrarood-straling tegengehouden. Hierdoor stijgt de temperatuur van onze planeet.

In onderstaand filmpje zie je een voorstelling van het global warming principe.



Welke broeikasgassen zijn er zoal?

Natuurlijke broeikasgassen:

1.     Waterdamp: ontstaat door verdamping van water.

2.     Koolstofdioxide: wordt voornamelijk opgewekt door menselijke activiteit.

a.     Opwekking van energie door verbranding van fossiele brandstoffen

b.    Ontbossing

c.     Industriële processen

d.    Activiteiten in petrochemie en metaalnijverheid

Meer dan 50% van de aanwezige broeikasgassen zijn van deze aard.

3.     Methaan: ontstaat voor meer dan de helft door menselijke activiteit.

a.     Landbouw

b.    Behandeling van huishoudelijk afval

c.     Exploitatie + distributie van aardgas

Ongeveer 25% van de broeikasgassen zijn van deze aard.

4.     Lachgas of distikstofoxide: bijna alleen geproduceerd door menselijke activiteit.

a.     Landbouw

b.    Chemische industrie

c.     Verbranding van fossiele brandstoffen voor huisverwarming en transport

Ongeveer 6% van de broeikasgassen zijn van deze aard. 

5.     Ozon: is een natuurlijk gas dat aanwezig is in de stratosfeer en de toposfeer. Door ozonafbrekende stoffen van menselijke oorsprong verlaagt de concentratie van ozon in de stratosfeer. Dit is het zogenaamde gat in de ozonlaag.

Industriële broeikasgassen:

1.     Gefluoreerde koolwaterstoffen:  is terug te vinden in onderstaande producten.

a.     Koelvloeistof

b.    Solvent

c.     Brandblusmiddel

d.    Productie van aluminium en kunststofschuim

2.     Zwavelhexafluoride: is terug te vinden in onderstaande producten

a.     Transformatoren

b.    Dubbel glas

Uit bovenstaande gegevens kunnen we besluiten dat broeikasgassen voornamelijk van natuurlijke oorsprong  zijn. CO2 is de grootste bron van broeikasgassen. Industriële broeikasgassen zijn in mindere mate aanwezig.

In onderstaand beeldfragment toont Al Gore a.d.h.v. een grafiek de uitstoot van CO2.

Zoals reeds vermeld heeft deze verhoogde uitstoot een effect om de temperatuur. Op onderstaande tabel zie je de gemiddelde temperatuur toename van de afgelopen jaren. Het voorspelt niet veel goeds.

Wat zijn de gevolgen van global warming?

1.     De polen:

Het ijs aan de polen smelt zienderogen. Onderstaande tabel toont de gemiddelde temperatuur op het noordelijkhalfrond van de laatste 1000 jaar. Vanaf 1900 stijgt de temperatuur met 0,6°. Dit is niet zonder gevolgen. Een stijging in graden betekent dat de zeespiegel zal stijgen. Hieronder zie je een filmpje waarin je de noordpool ziet slinken.

2.     Het hooggebergte:

Als je kijkt naar de bergtoppen zal je opvallen dat er ieder jaar wat minder sneeuw ligt. Neem nu de Kilimanjaro in Tanzania te Afrika. De afgelopen 30 jaar smolt de sneeuwmassa zienderogen.

3.     Gletsjers:

Deze worden net als de sneeuwmassa op het hooggebergte steeds kleiner. Hieronder een filmpje van de ooit hoogtste gletsjer en de gevolgen van de verdwijning ervan.

4.     Overstromingen:

Je hoort steeds meer meldingen van grote overstromingen. In Europa is het aantal overstromingen bijna verdrievoudigd terwijl dit in Azië bijna vervijfvoudigd is. De oorzaken zijn meestal hevige neerslag en stormweer. Wolken bevatten door de opwarming van de aarde namelijk meer water. Een stijging van 1°c in temperatuur gaat gepaard met een toename van 6 à 7% water in de wolken.  

Hieronder heb ik enkele links voorzien die je brengen naar artikels over overstromingen in de voorbije jaren.

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1077162/meer-dan-200-doden-door-overstromingen-in-pakistan.aspx

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1088825/al-427-doden-in-thailand-door-overstromingen.aspx

Na het lezen van de artikels merk je water enorme gevolgen kan hebben. Een overstroming zorgt niet enkel voor materiële schade maar zoals je in de artikels leest vallen er ook veel doden.

5.     Grote droogte:

Deze droogtest eisten voornamelijk gebieden in Afrika. Het is een gevolg van enorme bosbranden die steeds vaker woeden. Het Tsjaadmeer is bijvoorbeeld van 26.000 km² tot 1.500 km² geslonken. Hieronder zie je enkele links die je brengen naar artikels over bosbranden.

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1075573/doden-door-branden-texas.aspx

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1074979/australische-lopers-raken-ingesloten-door-bosbrand-en-lopen-door-muur-van-vlammen.aspx

http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1072922/extreem-gevaarlijke-toestand-door-bosbranden-griekenland.aspx

bosbranden is een fenomeen dat je de laatste tijd ook vaker hoort in de media. De al dan niet aangestoken bosbranden zorgen net zoals overstromingen voor heel wat schade en doden.

6.     Dieren en planten verdwijnen:

Regenwouden huisvesten heel wat dierensoorten en planten. Toch zijn het net deze wouden die massaal gekapt worden met 2 grote gevolgen. Enerzijds betekent iedere gekapte boom meer CO² in onze atmosfeer. Zij verwerken namelijk CO² en halen er zuurstof uit. Anderzijds verliezen heel wat dieren hun woonplaats en verdwijnen er heel wat planten.

De opwarming heeft ok grote gevolgen voor het leven in de zeeën en oceanen. Koralen sterven massaal af. Deze koralen zijn nochtans belangrijk voor 25% van alle vissen voor voeding en bescherming. Grote dieren zoals de ijsbeer verliest steeds meer van zijn leefwereld.

Hieronder een fragment over de ijsbeer en 'global warming'.

7.     Dreiging van oude en nieuwe ziektes:

Warmte is een goede voedingsbodem voor ziektes. De mens wordt door de opwarming bovendien ook vatbaarder.

Oeverbrengers van ziektes, zoals muggen, hebben meer overlevingskans bij hogere temperaturen. Ze kunnen dus meer en langere tijd ziektes verspreiden.

Hoe gaat men de strijd tegen ‘global warming’aan?

Er zit maar één ding op. De strijd aangaan tegen de verhoging van broeikasgassen.

In 1997 werd het Kyoto-verdrag opgesteld in de Japanse stad Kioto. In dit verdrag zijn industrielanden overeengekomen om de uitstoot van broeikasgassen zoals CO², lachgas enz... te verminderen. Meerbepaald kwam men overeen om  deze broeikasgassen  tussen 2008 en 2012 met 5,2% terug te schroeven in vergelijking met 1990. De reductiepercentages zijn verschillend van land tot land.  Zo zal de VS 7% moeten inboeten, België 7,5%, Luxemburg 28% en Portugal mag zelfs met 27% stijgen.

Hieronder zie je 2 kaarten. 1 kaart met de grootste vervuilers op vlak van CO². De andere kaart geeft weer welke landen het Kyoto-verdrag hebben ondertekend en ook bekrachtigen. De kaarten zullen voor zich spreken.

Hoe pakt de Europese Unie de vermindering

van broeikasgassen aan?

Omdat de Kyoto norm in 2012 afloopt heeft de EU besloten om zelf ook een gezamenlijk beleid tegen de klimaatveranderingen te voeren. Het uitgangspunt van hun energiebeleid is dat de aarde niet meer dan 2 °c warmer mag worden. Hiervoor moeten de broeikasgassen in 2020 met 20% gedaald zijn in vergelijking met de productie in 1990.

In maart 2007 werden de 20-20-20 doelstellingen ontwikkeld. Deze staan voor 20% minder uitstoot van broeikasgassen, 20% duurzame energie en 20% energiebesparing. Om dit bereiken probeert de EU ook het gebruik van biobrandstoffen, duurzame energie en groene energiebronnen te stimuleren.



Hoe kan jij minder broeikasgassen uitstoten?

1.  Minder de auto gebruiken! Minder rijden = minder uitlaatgassen
2. Als we de auto gebruiken, verzekeren we dat hij efficiënt rijdt: vb. we zorgen ervoor dat de banden goed opgepompt zijn om zo het benzineverbruik te verminderen. Dit is niet alleen beter voor het milieu maar ook voor onze portefeuille!
3. Recycleren!! We recycleren plastieken flessen, blikken, papier, glas enz. om afvalbelten te verminderen.
4. Recycleerbare producten kopen! We zoeken voor het symbool van recyclage op de verpakking (drie pijlen in een cirkel). Over het algemeen kost het minder energie om gerecycleerde producten te maken dan nieuwe producten.

5. Minder water gebruiken! We laten de kraan niet open terwijl we onze tanden poetsen of wanneer we aan het koken zijn en we wassen de auto niet alle dagen! Zo kunnen we helpen een belangrijke bron te bewaren!
6. Minder warm water gebruiken! Het opwarmen van water vraagt veel energie.
7. Energie sparen! We doen de lichten uit wanneer we de kamer uitgaan, we zetten de computer en televisie af wanneer we ze niet gebruiken. Ook alle elektronisch materiaal dat stand-by blijft verbruikt continu elektriciteit!
8. Een boom planten en verzorgen! Bomen en planten nemen CO₂ op en stoten zuurstof weer uit. Er zijn echter reeds te weinig bomen om de stijging in CO₂ in de atmosfeer te kunnen bijhouden!
9. De verwarming en de airconditioning wat lager zetten wanneer we vb. slapen of naar het werk gaan. Op deze manier werken we aan een daling van de CO₂-uitstoot en onze energie rekeningen!
10. Spaarlampen gebruiken! Ze gebruiken 75% minder energie en gaan tot 8x langer mee!

Bronvermelding

- GORE, An Inconvenient Truth, film, VSA, 2006.

- De verschillende broeikasgassen, internet, 21/11/2008, ( http://www.climat.be/spip.php?rubrique188&fs ).

- DIE KEURE, Opwarming van de aarde, brochure, piramide.diekeure.be/actuapdfs/Actua_opwarming_aarde.pdf

- Kyoto-protocol, internet, 17/12/2011, (  http://nl.wikipedia.org/wiki/Kyoto-protocol ).

- De opwarming van de aarde, internet, ( http://deopwarmingvandeaarde.weebly.com/wat-kunnen-we-er-aan-doen.html ).

- THESMOKINGNUG, An inconvenient Trailer, internet, 8/12/2006, ( http://www.youtube.com/watch?v=VvFhoqrJla4 ).

- CHEESEFIRETRUCKGUY, Global Warming - None like it hot, internet, 11/02/2011, ( http://www.youtube.com/watch?v=2taViFH_6_Y ).

- MOVIECLIPS, An Inconvenient Truth (5/10) Movie CLIP - Drastic Rise in CO2 Concentration (2006) HD, internet, 9/10/2011, ( http://www.youtube.com/watch?v=9tkDK2mZlOo ).

- NOAAVIsUALIzATIONS, The melting North Pole, internet, 10/07/2008, ( http://www.youtube.com/watch?v=CVHArJa5LX8 ).

- ASSOCIATEDPRESS, World's Highest Glacier Is Set to Melt Into History, internet, 21/12/2009, ( http://www.youtube.com/watch?v=Zt0SUOBRpZE ).

- NRDCFLIX, On thin ice, Polar bears and Global warming, internet, 19/03/2007, ( http://www.youtube.com/watch?v=E1cyUmx5htA ).