Inleiding
Het is niet aangenaam om iemand te verliezen en zeker niet als deze persoon erg belangrijk voor je is. De striproman ‘moeder, kom thuis’, lijkt op het eerste zicht een onschuldige strip die bestemd is voor alle leeftijden. Snel kom je erachter dat niets minder waar is. Hieronder lees je een korte inleiding die ik terugvond op de achterflap.
In ‘Moeder, kom thuis’ probeert de jonge Thomas de dood van zijn moeder te verwerken en tegelijk zijn vader te behoeden voor een zware depressie na de dood van zijn echtgenote. Vlak voor haar dood kreeg Thomas van z’n moeder een leeuwenmasker. Als hij dat nu opzet, speelt hij met zijn vader een psychologisch spel waarmee ze samen het verlies van de leeuwin van het gezin proberen te verwerken. Thomas probeert de leidende rol van zijn vader over te nemen maar gaandeweg moet hij toch concluderen dat hij nog te jong is en zijn vader, als grote mannetjesleeuw, nog hard nodig heeft.
In ‘Moeder, kom thuis’ probeert de jonge Thomas de dood van zijn moeder te verwerken en tegelijk zijn vader te behoeden voor een zware depressie na de dood van zijn echtgenote. Vlak voor haar dood kreeg Thomas van z’n moeder een leeuwenmasker. Als hij dat nu opzet, speelt hij met zijn vader een psychologisch spel waarmee ze samen het verlies van de leeuwin van het gezin proberen te verwerken. Thomas probeert de leidende rol van zijn vader over te nemen maar gaandeweg moet hij toch concluderen dat hij nog te jong is en zijn vader, als grote mannetjesleeuw, nog hard nodig heeft.
Het is een kort verhaal met enorm veel diepgang. Ik heb besloten om twee onderwerpen die aan bod komen in deze striproman toe te lichten. Deze zijn zelfmoord en depressie. Daarom stel ik mij in deze post twee vragen. Wat is zelfmoord en is het een ‘ver van mijn bed show’? Wat is een depressie en wat doe je er aan?
Om de striproman bij deze post te betrekken zal ik bij verschillende onderdelen een fragment plaatsen. Hierdoor probeer ik je kennis te laten maken met het boek.
Wat is zelfmoord en een zelfmoordpoging?
Zelfmoord , zelfdoding of suïcide is het welbewust een einde maken aan het eigen leven.
Als je een zelfmoordpoging onderneemt spreekt men ook wel van een suïcidepoging. Als je door deze poging een noodkreet aan je omgeving beoogt, spreekt men van parasuïcide. Dit houdt in dat degene die de poging onderneemt een duidelijk signaal naar de buitenwereld wil sturen. Hij verkeert dan meestal in een ondraaglijke situatie die volgens hem/haar enkel op deze manier kan doorbroken worden.
stripfragment:
Statistische gegevens
Hieronder zie je enkele gegevens van het aantal zelfdodingen in de wereld, de VSA, de EU, Nederland en Vlaanderen.
Onderstaand cartogram geeft de verspreiding van het aantal zelfdodingen weer over de wereld.
Het is duidelijk dat in Azië het aantal zelfdodingen erg hoog ligt. Dit zeker in vergelijking met Afrika en de Westerse landen. De reden waarom Azië de kroon spant in het aantal zelfdodingen is niet duidelijk. Uiteindelijk is de verhouding tussen het aantal inwoners en het aantal zelfdodingen in een land vrijwel hetzelfde. In Japan is de verklaring weliswaar de hoge prestatiedruk.
Op onderstaande link kan je wat meer informatie over de zelfmoordcijfers in Japan terugvinden.
Op onderstaande link kan je wat meer informatie over de zelfmoordcijfers in Japan terugvinden.
Zelfdoding in de literatuur en in de muziek.
Zelfdoding is een gegeven dat veel mensen aanspreekt. Ook artiesten en schrijvers voelen er zich door aangesproken, waardoor zelfdoding vaak een centrale rol speelt in de literatuur en de muziek.
Voorbeelden van zelfdoding in de literatuur:
- In de Bijbel verhangt Judas Iskariot zichzelf, nadat hij Jezus verraden heeft.
- In Romeo en Julia van Shakespeare plegen beide personages zelfmoord nadat ze geconfronteerd worden met de ‘dood’ van elkaar.
- In Les Miserables van Victor Hugo pleegt Javert, een van de hoofdpersonen, zelfmoord door van een brug over de Seine te springen
Voorbeelden van zelfdoding in de muziek:
- Wonderkind van 50 van Boudewijn de Groot gaat over een man die zelfmoord pleegt.
- Jeremy van Pearl Jam is gebaseerd op de zelfmoord van een zestienjarige jongen, Jeremy Delle, in Richardson, Texas, die zich in een klaslokaal door het hoofd schoot na hevige pesterijen.
- Het nummer I Can't Stand Losing You van The Police werd aanvankelijk geboycot op de Britse radio wegens zijn expliciete inhoud. Het nummer gaat over een jongeman die de breuk met zijn vriendinnetje niet kan verkroppen en met zelfdoding dreigt.
Wat is een depressie?
Je kan altijd wel eens somber of ‘down’ zijn. Deze gevoelens kunnen je overvallen na een tegenslag, ruzie, een verlies of misschien zelfs zomaar. Meestal trekt het vanzelf terug weg. Bij sommige mensen blijft deze stemming weliswaar aanhouden. Ze hebben nergens nog zin in en hebben nergens nog belangstelling voor. Ook al schijnt de zon en leeft alles rondom je, het raakt hen niet. Ze hebben geen energie om iets te ondernemen en ze kunnen zichzelf maar niet opbeuren. Mensen die hiervan weken- of maandenlang last hebben lijden aan een depressie.
Je kan altijd wel eens somber of ‘down’ zijn. Deze gevoelens kunnen je overvallen na een tegenslag, ruzie, een verlies of misschien zelfs zomaar. Meestal trekt het vanzelf terug weg. Bij sommige mensen blijft deze stemming weliswaar aanhouden. Ze hebben nergens nog zin in en hebben nergens nog belangstelling voor. Ook al schijnt de zon en leeft alles rondom je, het raakt hen niet. Ze hebben geen energie om iets te ondernemen en ze kunnen zichzelf maar niet opbeuren. Mensen die hiervan weken- of maandenlang last hebben lijden aan een depressie.
Wat zijn de oorzaken van een depressie?
Een depressie bestaat meestal uit verschillende factoren die vaak van psychische, lichamelijke en/of sociale aard zijn.
Onderstaand balansmodel geeft ons een duidelijk beeld van wat een depressie kan veroorzaken. Draagkracht en draaglast moeten namelijk in balans zijn. Als je draagkracht wordt ondermijnd geraakt het systeem uit balans en beland je in een depressie.
Iedereen komt in aanmerking voor een depressie. Toch zijn er factoren die je kwetsbaarder maken.
Sommige families zijn vatbaarder voor depressies, omdat ze dezelfde genen delen, gelijkende karakters hebben maar ook omdat ze sterk met elkaar in contact staan en elkaar dus ook kunnen beïnvloeden.
Sommige families zijn vatbaarder voor depressies, omdat ze dezelfde genen delen, gelijkende karakters hebben maar ook omdat ze sterk met elkaar in contact staan en elkaar dus ook kunnen beïnvloeden.
Volgende factoren kunnen het ontstaan van een depressie uitlokken of bevorderen.
- traumatische gebeurtenissen (scheiding, sterfte, ontslag)
- aanhoudende pijnlijke, vernederende of uitzichtloze situaties (relatieproblemen, mishandeling, uitbuiting)
- alleenstaand, werkloos, ziek of geïsoleerd zijn
- sommige depressies zijn seizoensgebonden of kan optreden na een bevalling.
- traumatische gebeurtenissen (scheiding, sterfte, ontslag)
- aanhoudende pijnlijke, vernederende of uitzichtloze situaties (relatieproblemen, mishandeling, uitbuiting)
- alleenstaand, werkloos, ziek of geïsoleerd zijn
- sommige depressies zijn seizoensgebonden of kan optreden na een bevalling.
stripfragment:
Wat zijn de symptomen?
Een depressie is een toestand van aanhoudende neerslachtigheid en leegte. Je voelt je lange tijd slecht en je persoonlijke en professionele leven lijdt er ernstig onder.
Volgende uitspraken zal je vaak horen van mensen met een depressie:
- Ik kan niets meer verdragen.
- Ik kan van niets meer genieten.
- Alles kost me verschrikkelijk veel moeite.
- Het kan me allemaal niet meer schelen.
- Het zal nooit meer beter gaan.
- Ik zou willen dat ik nooit meer wakker werd.
- Ik ben het moe.
- Niets interesseert mij nog.
- Ik kan niet meer slapen en toch ben ik doodmoe.
- Ik word vroeg wakker en lig dan te piekeren.
- Ik kan niets meer onthouden.
stripfragment:
De geneesmiddelen voor de behandeling van depressies zijn antidepressiva. Er zijn verschillende soorten antidepressiva. Tegenwoordig is de medicatie erg veilig en moet je je geen zorgen maken over bijwerkingen.
- Ik kan niets meer verdragen.
- Ik kan van niets meer genieten.
- Alles kost me verschrikkelijk veel moeite.
- Het kan me allemaal niet meer schelen.
- Het zal nooit meer beter gaan.
- Ik zou willen dat ik nooit meer wakker werd.
- Ik ben het moe.
- Niets interesseert mij nog.
- Ik kan niet meer slapen en toch ben ik doodmoe.
- Ik word vroeg wakker en lig dan te piekeren.
- Ik kan niets meer onthouden.
stripfragment:
Cijfers over depressie
Ongeveer 1 op 10 Belgen zijn in hun leven eens depressief. Vrouwen lopen tweemaal meer risico op een depressie dan mannen.
Depressie en zelfmoord liggen kort bij elkaar. Men schat dat een depressie de aanleiding is voor meer dan de helft van de zelfdodingen in België.
Wereldwijd is depressie de vierde grootste oorzaak van ziekte en invaliditeit. Tegen 2020 schat de Wereldgezondheidsorganisatie dat depressie de belangrijkste aandoening zal worden in de ontwikkelde landen.
stripfragment:
Hoe behandel je een depressie?
In de meeste gevallen worden mensen behandeld met psychotherapie en geneesmiddelen. Bij erg zware depressies is soms een ziekenhuisopname nodig. Dit is vooral nodig wanneer patiënten hallucinaties of sterke zelfmoordneigingen hebben.
psychotherapie:
In de meeste gevallen worden mensen behandeld met psychotherapie en geneesmiddelen. Bij erg zware depressies is soms een ziekenhuisopname nodig. Dit is vooral nodig wanneer patiënten hallucinaties of sterke zelfmoordneigingen hebben.
psychotherapie:
Dit is de meest succesvolle vorm van therapie. Soms is dit zelfs de enige behandeling die kan helpen.
Tijdens een depressie denk je niet helder na. Je beeld over de wereld en over je zelf is negatief zonder dat je het vaak zelf beseft. Het negatieve wint bovendien op het positieve.
Tijdens een depressie denk je niet helder na. Je beeld over de wereld en over je zelf is negatief zonder dat je het vaak zelf beseft. Het negatieve wint bovendien op het positieve.
Psychotherapie leert je weer normaal te denken en positief te zijn. Naargelang de depressie zijn er allerlei therapievormen mogelijk. Zo heb je psychoanalyse, familietherapie of relatietherapie. Je leert jezelf terug te appreciëren en van het leven te genieten. Op termijn zal het positieve terug de bovenhand halen op het negatieve.
Geneesmiddelen:
De geneesmiddelen voor de behandeling van depressies zijn antidepressiva. Er zijn verschillende soorten antidepressiva. Tegenwoordig is de medicatie erg veilig en moet je je geen zorgen maken over bijwerkingen.
Het effect van deze medicatie komt traag op gang. Soms duurt het zelfs 2 à 3 weken vooraleer je de werking van de medicatie ervaart. Het is mogelijk dat je na een langere periode nog geen verschil ervaart en dan kan de dokter de dosis eventueel aanpassen. Het is belangrijk dat je de medicatie neemt op een constante basis en ze niet enkel neemt als je je ‘down’ voelt.
Je mag de medicatie niet zomaar stoppen. De behandeling duurt namelijk minstens 6 maanden. Anders is het risico op een terugval te groot. De medicatie voorkomt namelijk eventuele terugvallen.
Mocht je in overleg met je dokter willen stoppen met de medicatie kan je het best langzaam afbouwen.
Vooroordelen over depressie
Onderstaande link brengt je naar een overzicht van misvattingen over een depressie. Het is namelijk erg belangrijk om een depressie te erkennen als een ernstige aandoening die dood als gevolg kan hebben.
http://www.depri.be/
De uitspraak die me het meest stoort is 'depressie is geen ziekte'. Waarom bestaat hier dan medicatie voor? Bovendien kan het leiden tot zelfdoding. Is het daarom niet belangrijk om de tijd die men steekt in het verzinnen van vooroordelen te gebruiken om depressieve mensen te helpen?
Zelf heb ik een nauw familielid die tot twee maal toe depressief is geweest. Ik heb hem zien aftakelen. Zonder medicatie was deze persoon er waarschijnlijk ook niet bovenop gekomen. Daarom is het belangrijk om niet te snel tot conclusies over te gaan en het taboe rond depressie te doorbreken.
- HORNSCHEMEIER, P., Moeder, kom thuis!, Atlas, 2009.
- Zelfmoord, internet, 17/12/2011, ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Zelfmoord ).
- Elke 32 seconden 1 zelfmoord, internet, 2011, ( http://www.cijfers.net/zelfmoord.html ).
- ERDNA77, Boudewijn de Groot - Een Wonderkind van 50, internet, 24/06/2008, ( http://www.youtube.com/watch?v=pkDzCO5melc ).
- PEARLJAMVEVO, Pearl Jam - Jeremy, internet, 25/10/2009, ( http://www.youtube.com/watch?v=MS91knuzoOA&ob=av2e ).
- THEPOLICEVEVO, The Police - Can't stand Losing You, internet, 23/02/2010, ( http://www.youtube.com/watch?v=nH0vjLwMyc4&ob=av2e ).
- GHESKIERE, P., Depressie, internet, ( http://www.paulgheskiere.be/paginas/Depressie.htm ).
- Depressie, internet, 2011, ( http://www.com-ment.be/nl/ ).
- Behandeling depressie, internet, 28/09/2010, ( http://www.gezondweb.be/gezondweb/rubrieken/psychologie/depressievolwassenen/behandeling-depressie.htm ).
- internet, ( http://www.depri.be/ ).